تو این مطلب میخوایم راجب باغ دولت آباد براتون بگیم، قبل از هر توضیحی راجب این باغ شما رو دعوت میکنم تا راجب باغ های ایرانی بدونید؛ نمیدونم یادتون میاد یا نه تو دهه 70 برنامه کودک نشون میداد وقتی میخواستن به یه سرزمین زیبا و رویایی سفر کنن میگفتن به پارادایس بریم، پاردایس همان پردیس می باشد، و پردیس هم به باغ های ایرانی گفته میشود.
امروز میخوایم راجب یکی از نه باغ های ایرانی که در میراث جانی یونیسکو ثبت شده صحبت کنیم، باغ دولت آباد یکی از زیباترین باغ های ایرانی بوده که بزرگترین شناسه این باغ بلندترین بادگیر خشتی جهان می باشد.
در اواخر دوره افشاریه حدود سال 1125 هجری قمری محمد تقی خان بافقی معروف به خان بزرگ که سرسلسه خاندان خوانین یزد بود تصمیم به احداث دارالحکومه در محله چهار منار گرفت که باغ دولت آباد امروزی احداث شد. با توجه به کویری بودن و نبود آب در منطقه، توسط قناتی به طول 65 کیلومتر آب را از شهر مهریز به مکان فعلی باغ دولت آباد کشید تا بتواند دارالحکومه خود به وسعت مساحتی در حدود 70،000 مترمربع احداث کند.
از دیدگاه گونه شناسی عملکردی باغ دولت آباد سوکنت گاهی ، حکومتی می باشد و به دو بخش اندرونی و بیرونی تقسیم گردیده. در قسمت بیرونی باغ امور تشریفات حکومتی، اداره امور شهر و مراسم های ورزشی برقرار می گردید و درقسمت اندرونی قسمت خصوصی و اقامتگاهی حاکم به شمار می رفت.
بخش اندرونی
بخش اندرونی که ویژه اقامت حاکم و خانواده اش بود به 7 قسمت تقسم می شود
ساختمان هشتی(بادگیر تایستانه)
حرمسرا
بهشت آیین
مطبخ
برج دیده بانی
آب انبار خصوصی
اصطبل تابستانه و زمستانه
مهمترین و بخش باغ دولت آباد که امروز روز هم متوانیم ببینم و از آن باغ 70 هکتاری به جا مانده است ساختمان هشتی و یا همان عمارت بادگیر تابستانه می باشد. وقتی وارد باغ دولت آباد میشین و از بین درختان سر به فلک کشیده کاج در کنار دختان انگور، انار و ... عبور کرده و به حوض کلگی با آبنمای های زیبا میرسیم به یکباره ساختمان هشت ضلعیبا پنجره های مشبک و شیشه های رنگی نظر مان را جلب میکند. وقتی داخل عمارت هستم و عبور نور خورشید از شیشه های رنگی زیبایی و جلو خاصی به داخل عمارت میدهد.
مسافرانی که با تایسیز پرواز در تور کویر کاراکال شرکت کرده اند این حس و زیبایی را تجربه کرده اند.
بادگیر هشت ضلعی به ارتفاع 33 متر و 80 سانتی متر که باندترین بادگیر خشتی می باشد یکی دیگر از نشانه این ساختمان می باشد. در وسط این بنا در زیر بادگیر یک حوض آب می باشد که جریان هوای ورودی از بادگیر در این حوض با آب تلفیق می وشد و باعث تولید هوای مطبوع برای ساکنین این عمارت میشده.
این عمارت از سه شاه نشین با درب های مشبک، اتاق بادگیر و دو اتاق پستو تشکیل شده است.
بخش های بیرونی
قسمت های بیرونی باغ دولت آباد شامل موارد زیر می باشد:
جلو خان و سردر
تالار آیینه
عمارت تهرانی
دو بازارچه
آب انبار عمومی
این باغ زیبا در تاریخ 1346/12/23 جزو آثار ملی ایران قرار گرفت.
شما اگر میخواید از این باغ زیبا دیدن کنید می توانید هم به صورت شخصی به شهر یزد بروید و با پرداخت ورودیه از این باغ زیبا دیدن نمایید و یا با خرید تور کویر کاراکال و یزدگری از این باغ زیبا دیدن نمایید.
