صفه‌ی بیرونی
یکی
از عجایب هفتگانه‌ی جدید شهر پترا در اردن است با فضایی خاص و افسانه‌های
فراوان که آن را به یکی از دیدنی‌ترین‌های خاورمیانه بدل کرده است. شهر
ماقبل تاریخ پترا در میان دره‌ها و کوه‌های ناهموار بیابانی در گوشه‌ی جنوب
غربی اردن و جنوب شهر امان قرار دارد. در مجاورت کوه جبل المذبح، در
حوضه‌ای که توسط کوه‌هایی احاطه شده که جناح شرقی دره عربه را تشکیل
می‌دهند و از دریای مرده (بحر المیت) تا خلیج عقبه امتداد دارند. شهری که
بر روی صخره های قرمز، سفید و صورتی ماسه سنگی حفر شده و برای صدها سال از
دید دنیا محفوظ مانده بود و لقب شهر گمشده را از آن خود کرده. دسترسی به
شهر از طریق تنگه ای به طول 1.2 کیلومتر به نام سیق است که
مستقیماً به خزنه منتهی می شود. پترا که به دلیل معماری سنگ‌تراشی و سیستم
مجرای آب شهرت دارد، به دلیل رنگ سنگی که از آن تراشیده شده است، شهر رز
نیز نامیده می‌شود. این شهر برای قرن ها خالی و تقریباً ویرانه بود. در
1812 یک جهانگرد سوییسی بنام یوهان لودویگ بورکهارت، در لباس مبدل بادیه
نشینان به این منطقه‌ی مرموز نفوذ کرد و این شهر را به جهان معرفی کرد.
پارک باستان شناسی پترا در سال 1985 به عنوان میراث جهانی یونسکو معرفی شد و
در سال 2007 به عنوان یکی از عجایب هفتگانه‌ی جدید جهان معرفی شد. 
نام پترا کلمه‌ای یونانی به معنی صخره است که در زبان عربی البَترا گفته می‌شود. اما نبطیها که ساکنین اصلی این شهر بوده‌اند آن را رقمو می‌نامیدند. بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسی، منطقه‌ی اطراف پترا از اوایل 7000 قبل از میلاد مسکونی بوده است و نبطی ها ممکن است در اوایل قرن 4 قبل از میلاد در پترا که پایتخت پادشاهی آنها شد ساکن شده باشند. نبطیان از عرب‌های شمال شبه‌جزیره عربستان به‌شمار می‌آمده‌اند و شاید نزدیکترین دولت‌های کهن به عرب حجاز نیز بوده‌اند. حدود کشور نَبَطی‌ها از ساحل شهر عسقلان در غرب فلسطین شروع می‌شد و در امتداد صحرای شام به سمت مشرق ادامه می‌یافت. شهر پترا حلقه‌ی اتصال بین تمدن سرزمین بین‌النهرین و سرزمین شام و شبه‌جزیره عربستان و مصر بوده است. شهری که بواسطه‌ی گسترش راه تجاری جاده‌ی عود که از میان آن می‌گذشت ساکنینش را ثروتمند کرده بود. آثار رفاه و ثروت را می‌توان در مقبره‌های پیدا شده‌ی این شهر دید. در زمان اوج شکوفایی شهر پترا 25000 نفر جمعیت داشته است که خود نشان از رفاه و امنیت این شهر دارد. در سال ۱۰۶ میلادی این امپراتوری توسط امپراتوری روم فتح شد. مسیرهای تجاری تغییر کرد به طوری که پترا به آرامی موقعیت تجاری خود را از دست داد. در ۶۳۶ میلادی مسلمانان توانستند شهر پترا را از نفوذ رومی‌ها بیرون آورند. ساکنان پترا پس از آن به کشاورزی روی آوردند اما زلزله‌ای که در سال‌های ۷۴۶ و ۷۴۸ در این منطقه رخ داد، ساکنان پترا را وادار کرد تا به مناطق اطراف کوچ کنند.
قسمت‌های مختلف شهر باستانی پترا شامل مرکز شهر، مذبح مرتفع، مقبره‌ی سلطنتی و صفه‌ی بیرونی است.
مرکز شهر
در انتهای تنگه‌ی باریک سیق استادانه‌ترین ویرانه‌ی پترا، که عموماً به نام الخزنه (خزانه) شناخته می‌شود، قرار دارد که در صخره‌ای ماسه‌سنگی کنده شده است. کلیت بنا در وضعیت خوبی قرار دارد اما سورخ‌هایی در جای جای آن دیده می‌شود که توسط مردمانی حفر شده که به امید گنجی که زمانی گفته می‌شد در دل آن پنهان است کنده شده‌اند. کمی دورتر از خزانه، در پای کوهی به نام اِنجر، تئاتر عظیمی قرار دارد که به گونه‌ای قرار دارد که بیشترین تعداد مقبره را در معرض دید قرار دهد. فضای تئاتر در نقطه‌ای که دره به دشت باز می‌شود، مکان شهر با جلوه‌ای چشمگیر نمایان می شود. این تئاتر در زمان ساخت خود به دو قسمت دامنه‌ی تپه و چندین مقبره تقسیم شده است. صندلی‌هایی که به شکل شکاف‌های مستطیلی هنوز وجود دارند از سه طرف در میان دیواره‌های رز رنگ کوه‌های محصور شده‌اند. فضای صندلی‌ها با شکاف‌های عمیق و ستون‌هایی که در صخره‌ها تراشیده شده‌اند تقسیم بندی شده است. این تئاتر گنجایش 8500 نفر را داشته و گفته می‌شود نمایش و شعرخوانی و مبارزات گلادیاتورها در آن اجرا می‌شده است. تئاتر نیز مانند بسیاری دیگر از قسمت‌های شهر در زلزله آسیب دیده است. مجموعه باغ و استخر پترا مجموعه ای از سازه‌ها در مرکز شهر است. در ابتدا گمان می‌رفت که یک منطقه‌ی باز در مرکز شهر بوده اما کاوش‌ها در این مکان به محققان اجازه داد تا آن را به عنوان یک باغ استادانه نبطی شناسایی کنند که شامل یک استخر بزرگ، یک جزیره کوشک میان استخر و یک سیستم هیدرولیکی پیچیده است. جلوتر از مجموعه باغ و استخر پترا، خیابان ستون‌دار قرار دارد که یکی از معدود آثار باستانی پترا است که ستون‌های آن ساخته شده‌اند و از سنگ‌های موجود در محل تراشیده نشده‌اند. این خیابان که توسط نبطیان ساخته شده بود قبلاً یک فضای نیم دایره را در خود جای می‌داد که اکنون به دلیل سیل ویران شده است، و در گذشته تنها درخت پترا را در خود جای می‌داده است. هنگامی که رومی‌ها کنترل شهر را به دست گرفتند، خیابان ستون‌دار برای ایجاد فضایی برای پیاده‌روی جانبی باریک شد و 72 ستون به هر طرف اضافه شد.
مسطبه‌ی مذبح مرتفع
قربان‌گاه در بالاترین قسمت کوه جبل المذبح قرار دارد. دسترسی آن نزدیک به تئاتر معروف پترا است و حدود 800 پله پیاده‌روی دارد. یکی از قربانی‌های رایج که در اینجا انجام می‌شده، آب دادن بوده. یکی دیگر از انواع رایج قربانی، قربانی کردن حیوانات بود که این دومین در دوران اسلامی اتفاق می‌افتاده. دلیل این امر این است که قبر حضرت هارون در پترا قرار دارد که مکانی مقدس برای مسلمانان است و سالانه یک بز برای وی قربانی می‌کردند. یکی دیگر از دلایل اهمیت مذبح پترا این است که در برخی از روایات آمده که اینجا جایی بوده است که ابراهیم به دستور خداوند قصد قربانی کردن اسماعیل را داشته است، از آداب و رسوم دیگری که در مذبح انجام می‌شده سوزاندن کندر بوده است.
مقبره‌های سلطنتی
مقبره‌های سلطنتی پترا مظهر هنر منحصر به فرد نبطیان است و در عین حال معماری هلنیستی را نیز به نمایش می‌گذارند، اما نماهای این مقبره‌ها به دلیل پوسیدگی طبیعی فرسوده شده‌اند. یکی از این مقبره‌ها، مقبره‌ی قصر، گمان می‌رود که مقبره‌ی پادشاهان پترا باشد. مقبره کورینتی که درست در کنار مقبره قصر قرار دارد، همان معماری هلنیستی را دارد که در معماری خزانه‌داری نشان داده شده است. دو مقبره سلطنتی دیگر عبارتند از: آرامگاه ابریشم و آرامگاه ارن. مقبره ابریشم به اندازه قبر ارن برجسته نیست. مقبره ارن دارای یک حیاط بزرگ در جلوی آن است و پس از گسترش مسیحیت در سال 446 پس از میلاد به کلیسا تبدیل شد.
صفه‌ی بیرونی
در سال 2016، باستان‌شناسان با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و هواپیماهای بدون سرنشین یک محوطه‌ی تاریخی بسیار بزرگ و ناشناخته را کشف کردند که بر اساس گمانه‌زنی‌ها به 150 سال قبل از میلاد مسیح مربوط می‌شد، زمانی که نبطیها ساخت و سازهای شهر خود را آغاز کردند. خارج از منطقه‌ی اصلی شهر، در پای جبل النمیر و حدود 800 متری جنوب مرکز شهر واقع شده است، اما رو به شرق است، نه به سمت شهر، و هیچ رابطه‌ی بارزی با آن ندارد. . این سازه از یک سکوی عظیم به ابعاد 56 در 49 متر تشکیل شده که پلکانی در امتداد ضلع شرقی دارد. سکوی بزرگ سکوی کمی کوچکتر را محصور می‌کرده که بالای آن ساختمان نسبتاً کوچکی به ابعاد 8.5 در 8.5 متر قرار داشته که رو به شرق به سمت راه پله بوده است. این سازه که بعد از مجموعه صومعه از نظر اندازه دوم است، احتمالاً عملکردی تشریفاتی داشته که هنوز کاربری دقیق آن مشخص نیست.
پس از ثبت در میراث جهانی به عنوان یکی از عجایب هفتگانه‌ی جدید شهر گمشده‌ی پترا هر ساله گردشگران زیادی را از اقصی نقاط جهان به خود جلب می‌کند. با همه‌گیری کرونا بازدید از این شهر متوقف شد اما کمی بعد دوباره شروع به رشد کرد و در سال 2021 به 260000 بازدیدکننده رسید.
تورهای موجود برای شهر پترا اردن